Το Β2 Εργατικό Τμήμα του Αρείου Πάγου αναίρεσε απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου της Αθήνας με την οποία επιδικάστηκε ποσό ύψους 71.968 ευρώ στην Ειρήνη Αθανασάκη,  για την άδικη σύλληψη, προφυλάκιση και κράτησή της ως μέλος του ηγετικού πυρήνα του Επαναστατικού Λαϊκού Αγώνα (ΕΛΑ), καθώς το δευτεροβάθμιο δικαστήριο την έκρινε ομόφωνα αθώα. 

Συγκεκριμένα, το Β2 Εργατικό Τμήμα του Ανώτατου Δικαστηρίου  με την υπ΄ αριθμ. 260/2019 απόφασή του, αναίρεσε την εφετειακή απόφαση λόγω «ελλιπούς και αντιφατικής αιτιολογίας» και ανέπεμψε την υπόθεση προς  νέα κρίση στο ίδιο δικαστήριο το οποίο θα συγκροτηθεί με άλλους δικαστές από αυτούς που εξέδωσαν την προηγούμενη εφετειακή απόφαση.

Το Πενταμελές Εφετείο της Αθήνας με την υπ' αριθμ. 2652/2019  απόφασή του επιδίκασε υπέρ της Ειρήνης Αθανασάκη:

*για περιουσιακή ζημία και ηθική βλάβη το ποσό των 12 ευρώ ημερησίως και συνολικά 11.268 ευρώ.

*για την ηθική βλάβη που υπέστη το ποσό των 20.000 ευρώ

*για απώλεια μισθών και επιδομάτων ποσό 40.700 ευρώ. 

Κατά αυτής της απόφασης το Ελληνικό Δημόσιο άσκησε αναίρεση που έγινε δεκτή από τους αρεοπαγίτες οι οποίοι έκριναν ότι το Πενταμελές Εφετείο της Αθήνας   «επιδίκασε αποζημίωση καθ΄ υπέρβαση του ορίου των 29 ευρώ ημερησίως, παρ΄ ότι δεν εδέχθη την συνδρομή εξαιρετικών λόγων δικαιολογούντων την εν λόγω επιδίκαση».

Παράλληλα, κατά την κρίση των μελών του Β2 Εργατικού Τμήματος, η εφετειακή απόφαση ως προς το σκέλος που αφορά  την αποζημίωση για τα διαφυγόντα κέρδη, λόγω της στέρησης των αποδοχών της από την εργασία, είναι πλημμελής και έχει αντιφατικές και ελλιπείς αιτιολογίες, αφού  η  Ειρήνη Αθανασάκη δεν ήταν μία απλή υπάλληλος ώστε να δικαιούται τα επιδόματα (Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής άδειας), αλλά διευθυντικό στέλεχος.

Οι αρεοπαγίτες, ειδικότερα, επικαλούνται, μεταξύ άλλων  τη σύμβαση της Διεθνούς Συνδιάσκεψης Εργασίας της Ουάσιγκτον (κυρώθηκε από την Ελλάδα με τους νόμους 2269/1920 και 4504/1966) σύμφωνα με την οποία «οι διευθύνοντες υπάλληλοι δεν δικαιούνται άδεια αναψυχής, ούτε επιδόματος αδείας». Και στη συνέχεια αναφέρουν ότι το  Εφετείο «διέλαβε αντιφατική και ανεπαρκή αιτιολογία και εστέρησε την απόφασή του νομίμου βάσεως».

Και αυτό γιατί ως προς τον υπολογισμό του διαφυγόντος κέρδους θεώρησε ότι η Ειρήνη Αθανασάκη απώλεσε και τα επιδόματα εορτών, τα οποία όμως δεν τυγχάνουν συμβατά προς καθεστώς αμοιβής βάσει παροχών και ποσοστών επί των πωλήσεων και προμηθειών, ως και τα επιδόματα αδείας, τα οποία επίσης δεν τυγχάνουν συμβατά προς την ιδιότητα του διευθυντικού στελέχους», ούτε όμως το Εφετείο –συνεχίζει η απόφαση του Αρείου Πάγου- διευκρινίζεται «πόθεν προκύπτει το συνολικό επιδικαζόμενο ποσόν των 40.700 ευρώ».

Η σύλληψη  και η αθώωση της  Ειρήνης Αθανασάκη 

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ειρήνη Αθανασάκη στις 3 Φεβρουαρίου 2003 και ενώ ήταν 49 ετών συνελήφθη στο σπίτι της στο Περιστέρι. Κατά τις διωκιτές αρχές που προχώρησαν στην σύλληψή της, η Ειρήνη Αθανασάκη ήταν ηγετικό στέλεχος του ΕΛΑ είχε την κωδική ονομασία «Μυρτώ» (με βάση τα περιβόητα αρχεία της Στάζι) και ήταν η επιμελήτρια των προκηρύξεων του ΕΛΑ, είχε τα κλειδιά από τις γιάφκες της οργάνωσης, ενώ παράλληλα μετέφερε τις προκηρύξεις του ΕΛΑ στο σημείο όπου τις παραλάμβαναν εφημερίδες μετά από σχετικό τηλεφώνημα. 

Στην πρωτοβάθμια δίκη που ξείνησε τις παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 η Ειρήνη Αθανάσάκη, που από την αρχή αρνούνταν την εμπλοκή της στην υπόθεση, καταδικάστηκε σε κάθειρξη 25 ετών. 

Το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων, που εκδίκασε σε δεύτερο βαθμό την υπόθεση έκρινε  οριστικά και αμετάκλητα τον Δεκέμβριο του 2009 αθώα την Ειρήνη Αθανασάκη (όπως και τους Χρήστο Τσιγαρίδα και Αγγελέτο Κανά), θεωρώντας ότι δεν προέκυψαν ισχυρά και ικανά στοιχεία που να συνδέουν τους κατηγορούμενους με συγκεκριμένες μη παραγεγραμμένες πράξεις της οργάνωσης. 

Η υποχρέωση αποζημίωσης και η περίπτωση της Ειρήνης Αθανασάκη 

Με βάση το διεθνές σύμφωνο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το Σύνταγμα και την Ελληνική νομοθεσία, το κράτος υποχρεούται στην καταβολή αποζημίωσης –μετά από έκδοση δικαστικής απόφασης- σε όσους καταδικάστηκαν ή προφυλακίστηκαν ή στερήθηκαν με άλλο τρόπο την προσωπική τους ελευθερία.

Η αποζημίωση για ηθική βλάβη λόγω της παράνομης φυλάκισης ή προφυλάκισης δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 8.804 ευρώ και μεγαλύτερο 10.000 ευρώ ή 29 ευρώ την ημέρα, το δε ύψος προσδιορίζεται, κατά περίπτωση, ανάλογα την οικονομική και οικογενειακή κατάσταση του αιτούντος.

Η  Ειρήνη Αθανασάκη παρέμεινε προφυλακισμένη 547 ημέρες και φυλακισμένη 393 ημέρες, δηλαδή συνολικά παρέμεινε κρατούμενη για την υπόθεση του ΕΛΑ 939 ημέρες. 

Κατά τη  σύλληψή της εργαζόταν σε τουριστικό γραφείο ως διευθυντικό στέλεχος, δηλαδή ήταν υπεύθυνη των κρατήσεων σε τουριστικό γραφείο και υπεύθυνη μάρκετινγκ όλων των νοτιοαμερικάνικων και ισπανόφωνων τουρ οπερέιτορ. Σύμφωνα με τη συμφωνία που είχε συνάψει, η εταιρεία στην οποία εργαζόταν της κατέβαλλε τα έξοδα κατοικίας, κινήσεως, επικοινωνίας και διατροφής και ποσοστό 5-10% επί των πωλήσεων στις ισπανόφωνες αγορές.

Εάν δεν την ενέπλεκαν στην υπόθεση του ΕΛΑ θα ελάμβανε, στη χειρότερη περίπτωση, 1.100 ευρώ μηνιαίως.

Η αιφνίδια σύλληψή της το 2003 αφενός διέκοψε τη συνεργασία της με το τουριστικό γραφείο, αφετέρου δεν έγινε ποτέ η εκκαθάριση και η καταβολή των οφειλομένων αποδοχών της.

Όπως η ίδια τονίζει από τη  σύλληψη και φυλάκισή της, κατά τους ισχυρισμούς της, «τραυματίστηκε αφάνταστα ψυχικά και στιγματίστηκε κοινωνικά». Αν δεν μεσολαβούσε η σύλληψή της και η φυλάκισή της  θα εξακολουθούσε να εργάζεται κανονικά. Όμως, εξ αυτού του λόγου (φυλάκισης) έχασε (διαφυγόντα κέρδη) συνολικά 151.800 ευρώ από μισθούς και επιδόματα εορτών (δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας) τα οποία σε μια κανονική πορεία των πραγμάτων θα ελάμβανε. 

Ωστόσο, μετά τις ενστάσεις των αρεοπαγιτών για την αποζημίωση που της επιδικάστηκε,, η υπόθεση θα κριθεί εκ νέου από το Πενταμελές Εφετείο. 
 

ΑΝΑΡΤΗΘΗΚΕ 1-7-2019 από directNEWS.gr