Αυστηρότερα μέτρα για τη λειτουργία των Δικαστηρίων εν μέσω lockdown ζητά η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων με αφορμή τη νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση που αναμένεται να εκδοθεί στις 30 Νοεμβρίου 2020.
Η ΕνΔΕ προτείνει να προσδιορίζεται η διαμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας των Δικαστηρίων σε δύο επίπεδα, ανάλογα με την ένταση των επιδημιολογικών δεδομένων.
Αναλυτικά η ΄Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων σε ανακοίνωσή της αναφέρει τα εξής:
«Στις 30.11.2020 λήγει η ισχύς της από 06.11.2020 ΚΥΑ (υπ΄ αριθ. Δ1α/Γ.Π.οικ.:71342, ΦΕΚΒ΄4899/06.11.2020). Ενόψει της διαφαινόμενης παράτασης ισχύος των περιορισμών στη λειτουργία των Δικαστηρίων και των νέων δεδομένων που έχουν διαμορφωθεί τόσο από την πορεία της πανδημίας, όσο και από τον τρόπο εφαρμογής της από 06.11.2020 ΚΥΑ, η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων προτείνει την διαμόρφωση νέου πλαισίου λειτουργίας κατά το οποίο θα προσδιορίζεται το επίπεδο της αναστολής ανάλογα με την ένταση των επιδημιολογικών δεδομένων σε δύο επίπεδα. To Α΄ επίπεδο καταγράφει την πρόταση μας για τη λειτουργία των Δικαστηρίων και Εισαγγελιών κατά το διάστημα που οι ειδικοί θα εκτιμούν ότι τα επιδημιολογικά δεδομένα επιτρέπουν περισσότερη κινητικότητα, ενώ το Β΄ επίπεδο αφορά τις περιόδους που η πανδημία θα βρίσκεται σε έξαρση όπως σήμερα (π.χ. αυξημένοι περιορισμοί κίνησης, επίταξη ιδιωτικών κλινικών κλπ) και επιβάλλεται περιορισμένη κινητικότητα και στο χώρο της Δικαιοσύνης λόγω του κινδύνου ο συνωστισμός να ασκήσει περαιτέρω πίεση στις δομές του συστήματος υγείας. Παρακάτω καταγράφονται οι προτεινόμενες τροποποιήσεις, ενώ συνημμένα υποβάλλονται και οι προτάσεις μας για τα σχέδια της νέας ΚΥΑ.
Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων εκτιμώντας τον τρόπο λειτουργίας των Δικαστηρίων τις προηγούμενες τρεις εβδομάδες σε συνδυασμό με τη σαφή εικόνα ασφυκτικής πίεσης που παρουσιάζουν οι μονάδες υγείας της χώρας, θεωρεί ότι για το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση θα πρέπει να επιλέξει το αυστηρότερο μοντέλο, της περιορισμένης λειτουργίας των Δικαστηρίων που αποτυπώνεται στο σχέδιο υπό στοιχείο Β, καθώς κάτι τέτοιο επιβάλλεται από τις συνθήκες και οδήγησε σε επιτυχημένη προστασία του ανθρώπινου κεφαλαίου της Δικαιοσύνης και όλων των πολιτών την περασμένη άνοιξη και επιπλέον να μεριμνήσει για την θεσμοθέτηση πλαισίου αδειών ειδικού σκοπού και για τους δικαστές και εισαγγελείς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ή νοσούν από τον ιό Covid-19.
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ:
Α΄ ΕΠΙΠΕΔΟ (ήπιο):
– Ως προς τον ανώτατο αριθμό ατόμων εντός της δικαστικής αίθουσας, προτείνουμε τη διατήρηση του ορίου των 15 ατόμων, χωρίς εξαιρέσεις.
– Ως προς τις πολιτικές υποθέσεις προτείνουμε κατ΄ αρχήν να αναστέλλεται η εκδίκαση όλων των πολιτικών υποθέσεων. Εξαιρέσεις από το βασικό κανόνα της αναστολής θα πρέπει να ορισθούν οι εξής:
– Η εκδίκαση των υποθέσεων της νέας τακτικής διαδικασίας (ν.4335/2015).
– Στις περιοριστικά οριζόμενες στην υπάρχουσα ΚΥΑ υποθέσεις ασφαλιστικών μέτρων που εκδικάζονται (εγγυοδοσία, εγγραφή ή εξάλειψη ή μεταρρύθμιση προσημείωσης υποθήκης κλπ) προστίθενται η αίτηση παροχής νομικής βοήθειας, καθώς κρίνεται ότι δεν επιβαρύνει σημαντικά το πλαίσιο και ανταποκρίνεται σε εντελώς άμεση ανάγκη δικαστικής προστασίας.
– Στις περιοριστικά οριζόμενες στην υπάρχουσα ΚΥΑ υποθέσεις που δικάζονται με την εκούσια δικαιοδοσία (θέση προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση), προστίθενται και η αίτηση υποβολής προσώπου σε ακούσια νοσηλεία καθώς και η αίτηση αποσφράγισης για να αποτραπεί κίνδυνος ή για άλλο σπουδαίο λόγο κατ΄ άρθρο 831παρ.1εδ. τελ ΚΠολΔ, καθώς δεν επιβαρύνουν το πλαίσιο και αντιμετωπίζουν ζητήματα που άπτονται κινδύνων της δημόσιας υγείας.
– Στις λοιπές πολιτικές υποθέσεις (δηλαδή σε όσες δεν δικάζονται κατά την νέα τακτική διαδικασία, τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων και την εκούσια δικαιοδοσία κάθε βαθμού), είναι δυνατή η συζήτηση των υποθέσεων υπό δύο διακρίσεις: Εκείνες που εκ του νόμου δεν υπάρχει υποχρέωση προφορικότητας (πχ. εφέσεις επί ενδίκων βοηθημάτων που δικάστηκαν κατ΄ αντιμωλία στον πρώτο βαθμό), να δικάζονται μόνο μετά από κοινή δήλωση του άρθρου 242 ΚΠολΔ, ενώ οι λοιπές μόνο μετά από δήλωση όλων των πληρεξουσίων δικηγόρων των διαδίκων (που κατατίθεται εντός του ωραρίου του Δικαστηρίου και δεν ανακαλείται) ότι δεν θα εξετάσουν μάρτυρες ή διαδίκους. Η απουσία τέτοιας δήλωσης, θα πρέπει να οδηγεί σε οίκοθεν απόσυρση της υπόθεσης από το πινάκιο.
– Ως προς τις ποινικές υποθέσεις προτείνεται η προσωρινή αναστολή όλων των υποθέσεων ενώπιων των ποινικών δικαστηρίων με τις εξής εξαιρέσεις:
– Των κακουργημάτων που παραγράφονται έως τις 31.12.2021 για όσες δίκες εκκρεμούν στο δεύτερο βαθμό και στις 31.12.2022 για όσες εκκρεμούν στον πρώτο βαθμό, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν ο χρόνος παραγραφής των συναφών πλημμελημάτων για την εκδίκαση του κακουργήματος, καθώς το χρονικό όριο που θέτει η από 06.11.2020 ΚΥΑ είναι ιδιαίτερα ευρύ και οδηγεί στην εκδίκαση πλειάδας μη επειγόντων κακουργημάτων, με το όχημα του κινδύνου παραγραφής συναφούς πλημμελήματος. Αντίστοιχα, τα πλημμελήματα που παραγράφονται έως τις 31.12.2021 για όσες εκκρεμούν στο δεύτερο βαθμό και έως τις 31.12.2022 για όσες εκκρεμούν στον πρώτο βαθμό.
– Τις επείγουσες ανακριτικές ενέργειες αυτόφωρων κακουργημάτων και η διενέργεια ανακριτικών πράξεων τακτικής ανάκρισης και προανακριτικών πράξεων στα πλαίσια προκαταρκτικής εξέτασης για υποθέσεις με φερόμενο χρόνο συμπλήρωσης παραγραφής την 31.12.2023 για τα κακουργήματα και την 31.12.2022 για τα πλημμελήματα, καθώς μέχρι σήμερα ουδέν οριζόταν για τη διενέργεια τακτικής ανάκρισης και προκαταρκτικής εξέτασης.
– Επίσης προτείνεται πρόβλεψη για εξέταση κατηγορουμένου που έχει συμπτώματα ή έχει προσβληθεί από Covid 19, στα πλαίσια διενέργειας κύριας ανάκρισης, εξ αποστάσεως με εικονοτηλεδιάσκεψη, χωρίς τη φυσική παρουσία του στο ανακριτικό γραφείο. Ήδη για τη ρύθμιση αυτή με το από 30.10.2020 έγγραφο της η Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων έχει κοινοποιήσει στο Υπουργείο Δικαιοσύνης επεξεργασμένο σχέδιο σχετικής διάταξης με αντίστοιχη αιτιολογική έκθεση στην οποία και αναφερόμαστε.
Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟ (αυστηρό):
Ως προς το Β΄ επίπεδο, που αφορά τις περιόδους επιδημιολογικής έξαρσης, θεωρούμε ότι στη σωστή κατεύθυνση κινήθηκε το πλαίσιο της ΚΥΑ με αριθμό Δ1α/Γ.Π.οικ.69919 (ΦΕΚ Β΄4831/02.11.2020) που είχε εκδοθεί ειδικά για τη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες, με τις κάτωθι καταγραφόμενες τροποποιήσεις.
Στο συνημμένο σχέδιο προβλέπεται αναστολή των πολιτικών και ποινικών δικών, των νομίμων προθεσμιών και της παραγραφής των αξιώσεων, της διενέργειας διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης και πλειστηριασμών και κατ΄ εξαίρεση προβλέπεται:
α) η δυνατότητα χορήγησης και ανάκλησης προσωρινών διαταγών, χωρίς κλήτευση του αντιδίκου,
β) η εκδίκαση αυτόφωρων πλημμελημάτων, εφόσον αφορούν κρατούμενο,
γ) η κλήρωση των ενόρκων και η έναρξη της συνόδου των Μικτών Ορκωτών Δικαστηρίων και Μικτών Ορκωτών Εφετείων, εφόσον κατά τη σύνοδο είναι προσδιορισμένες προς εκδίκαση υποθέσεις εντός του πλαισίου, καθώς και η κλήρωση των συνθέσεων για την εκδίκαση των ποινικών υποθέσεων και των υποθέσεων ασφαλιστικών μέτρων εφόσον προβλέπεται τέτοια κλήρωση,
δ) η εκδίκαση κακουργημάτων για τους προσωρινά κρατούμενους κατηγορουμένους, των οποίων συμπληρώνεται κατά περίπτωση το ανώτατο όριο προσωρινής κράτησης, ε) η εκδίκαση των ποινικών δικών που αφορούν κακουργήματα, ο χρόνος παραγραφής των οποίων συμπληρώνεται εντός του χρονικού διαστήματος από την έναρξη της αναστολής μέχρι και τις 31.12.2021 για όσες εκκρεμούν στον δεύτερο βαθμό και τις 31.12.2022 για όσες εκκρεμούν στον πρώτο βαθμό.
στ) οι επείγουσες ανακριτικές ενέργειες αυτόφωρων κακουργημάτων και η διενέργεια ανακριτικών πράξεων τακτικής ανάκρισης και προανακριτικών πράξεων στα πλαίσια προκαταρκτικής εξέτασης για υποθέσεις με φερόμενο χρόνο συμπλήρωσης παραγραφής την 31.12.2023 για τα κακουργήματα και την 30.06.2022 για τα πλημμελήματα,
ζ) η δημοσίευση αποφάσεων.
Επίσης προτείνεται και εδώ η πρόβλεψη για εξέταση κατηγορουμένου που έχει συμπτώματα ή νοσεί από Covid 19, εξ αποστάσεως με εικονοτηλεδιάσκεψη, χωρίς τη φυσική παρουσία του στο ανακριτικό γραφείο στα πλαίσια διενέργειας κύριας ανάκρισης,. Ήδη για τη ρύθμιση αυτή με το από 30.10.2020 έγγραφο της η Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων έχει κοινοποιήσει στο Υπουργείο Δικαιοσύνης επεξεργασμένο σχέδιο σχετικής διάταξης με αντίστοιχη αιτιολογική έκθεση στην οποία και αναφερόμαστε.
Τέλος, επανερχόμενοι σε αίτημα που έχουμε ήδη απευθύνει στο Υπουργείο Δικαιοσύνης με το υπ΄ αριθ. 155/22.03.2020 έγγραφό μας, ζητούμε να ρυθμιστεί το πλαίσιο υπηρεσιακής διαχείρισης των δικαστών και εισαγγελέων, που ανήκουν αποδεδειγμένα σε ευπαθείς ομάδες υψηλού κινδύνου, καθώς και εκείνων που ενδέχεται να νοσήσουν από την εξάπλωση του ιού και να προβλεφθεί και για αυτούς άδεια ειδικού σκοπού λαμβανομένων υπόψιν των υπηρεσιακών αναγκών και της εύρυθμης λειτουργίας της υπηρεσίας».
ΑΝΑΡΤΗΘΗΚΕ 25-11-2020 από directNEWS.gr
