Εκτενής έρευνα του πρακτορείου Associated Press αποκαλύπτει ότι έχουμε άλλο ένα πανευρωπαϊκό ρεκόρ, άλλη μια όψη του success story...
το χειρότερο σωφρονιστικό σύστημα της Ευρώπης, ενώ επιβάλλονται οι σκληρότερες ποινές, σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η έρευνα αυτή δημοσιεύεται λίγες ημέρες από την νέα καταδίκη της Ελλάδας από Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τις απάνθρωπες συνθήκες στις φυλακές:
Αθήνα: Περισσότεροι από 30 άνδρες στριμωγμένοι μέσα σε ένα κελί, κλειδωμένοι μέρα και νύχτα για εβδομάδες ή μήνες. Χωρίς αρκετές κουκέτες, πολλοί κοιμούνται στο πάτωμα. Τα παράθυρα ήταν ζωγραφισμένα επάνω, μπλόκαραν το φώς του ήλιου και ο αέρας ήταν παχύς με καπνό από τσιγάρα και την δυσωδία της μίας κοινόχρηστης τουαλέτας.
Αλλά αυτό που είναι η μεγαλύτερη έκπληξη για αυτή τη φυλακή ήταν η τοποθεσία της: Στην Ελλάδα, ακριβώς μέσα στην Ευρώπη.
Εκεί ο πρώην κρατούμενος Γιώργος Ασλάνης περάσε περίπου τρεις μήνες στα σχεδόν 40 τετραγωνικών μέτρων αστυνομικά κρατητήρια στη πόλη των Σερρών. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάνθηκε τον Οκτώβριο ότι οι συνθήκες στο κελί παρέβαιναν τους ευρωπαϊκούς νόμους κατά της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής τιμωρίας και του επιδίκασε € 8.000 ως αποζημίωση.
Η Ελλάδα πάσχει από τον χειρότερο υπερπληθυσμό φυλακών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας ετήσιας έκθεσης για τις φυλακές, του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία δημοσιεύθηκε τον Μάιο. Οι αριθμοί των τροφίμων έφτασαν σε ύψη ρεκόρ το τρέχον έτος, καθώς και πολλές φυλακές απλά αρνούνται να δεχθούν νέους κρατούμενους. Αυτό αφήνει εκατοντάδες κλειδωμένους στα κρατητήρια της αστυνομίας για μήνες, καθώς περιμένουν τη δίκη τους, χώροι που έχουν σχεδιαστεί για κρατήσεις ωρών ή το πολύ ημερών. Οι ύποπτοι και οι κατάδικοι συχνά κρατουνται μαζί, κατά παράβαση του ελληνικού και ευρωπαϊκού δικαίου.
Το Associated Press συνθέτει την πλήρη εικόνα της ελληνικής κρίσης των φυλακών μέσα από περίπου 20 συνεντεύξεις από ολόκληρο το σύστημα, εκθέσεις από το ελληνικό κοινοβούλιο και από ευρωπαϊκά σώματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από έγγραφα μέσα από το σωφρονιστικό σύστημα, από μία αποκλειστική επιστολή από τον επικεφαλής ενός εφετείου και από μία εμπιστευτική έκθεση της αστυνομίας.
"Είναι ένα σύστημα", μας είπε ο Σπύρος Καρακίτσος, επικεφαλής της Ελληνικής Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων, "που καταρρέει".
Η κρίση στην Ελλάδα περνά μέσα από μια δραματική οικονομική κατάρρευση. Ως αποτέλεσμα, ο πληθυσμός των φυλακών αυξάνεται ραγδαία, ακόμη και δεδομένου ότι τα κεφάλαια για τους φύλακες και τις εγκαταστάσεις συρρικνώνονται, ένα τοξικό μείγμα που οι αξιωματούχοι της αστυνομίας και της δικαιοσύνης προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να εκραγεί με βία, ανά πάσα στιγμή.
Η ελληνική κυβέρνηση λέει ότι προσπαθεί να βελτιώσει την κατάσταση. Κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης συζήτησης στη Βουλή, ο υπουργός Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου είπε ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να χτίσει νέες φυλακές και να μειώσει τον συνωστισμό.
Και νωρίτερα φέτος, ο Κώστας Καραγκούνης, ο τότε αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης, αναγνώρισε το πρόβλημα και επεσήμανε διάφορες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπισή του, όπως το άνοιγμα νέων πτερύγων των φυλακών και την εισαγωγή ποινών μη στερητικών ελευθερίας υπό ηλεκτρονική παρακολούθηση.
"Πράγματι υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα υπερπληθυσμού στις ελληνικές φυλακές, η οποία έχει ενταθεί", δήλωσε ο Καραγκούνης.
Δεδομένου ότι πολλές φυλακές είναι σε διπλά ή τριπλά υπερπλήρεις, πολλές εκατοντάδες άνθρωποι βρίσκονται κολλημένοι σε αστυνομικά κρατητήρια και δεν έχουν πρόσβαση σε εξωτερικούς χώρους. Συχνά βρίσκονται σε προφυλάκιση, η οποία έχει ένα όριο 18 μηνών σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο.
Περίπου 34,1% των κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές κρατούνταν προσωρινά το 2012, σύμφωνα με το Διεθνές Κέντρο Σωφρονιστικών Μελετών, καθώς οι υποθέσεις τους κόλλαγαν μέσω ενός υπερφορτωμένου συστήματος δικαιοσύνης, που κινείται με ρυθμούς χελώνας.
Οι τελευταίες ετήσιες ποινικές στατιστικές, του Συμβουλίου της Ευρώπης οι οποίες δημοσιεύθηκαν τον Μάιο και καλύπτουν το 2011, δείχνουν τις ελληνικές φυλακές στο 151,7% της χωρητικότητάς τους την 1η Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους. Έδειξαν ότι 12.479 κρατούμενοι στοιβάζονται σε χώρο για 8.224.
Και ο αριθμός των κρατουμένων έχει αυξηθεί σταθερά. Τον Ιανουάριο του 2010, οι ελληνικές φυλακές κρατούσαν 11.364 κρατουμένους, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Την 1η Νοεμβρίου, έφτασαν τους 13.147, σύμφωνα με τα στοιχεία τους ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος που πήρε στην κατοχή του το AP. Αυτοί δεν περιλαμβάνουν εκείνους, όπως ο Ασλάνης, που κρατούνταν στα αστυνομικά τμήματα.
Πρόσφατα έγγραφα του ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος από τα τέλη του 2013, καταγράφουν έναν μεγαλύτερο αριθμό χωρητικότητας, στις 9.886 θέσεις σε όλη τη χώρα, αλλά ο αριθμός είναι παραπλανητικός, δεδομένου ότι περιλαμβάνει τουλάχιστον πέντε πτέρυγες φυλακών σε δύο φυλακές που παραμένουν κλειστές λόγω περικοπών στον προϋπολογισμό.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων και της Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας εξέδωσε μία σπάνια δημόσια δήλωση το 2011 που καταφερόταν κατά της Ελλάδας για "σταθερή επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης και μεταχείρισης των κρατουμένων κατά την τελευταία δεκαετία".
Πριν από αυτό, η επιτροπή είχε ξεχωρίσει μόνο τα σωφρονιστικά συστήματα της Τουρκίας και της Ρωσίας. Η επιτροπή, όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης, πήγε και πάλι στην Ελλάδα τον Απρίλιο, αλλά δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα την έκθεσή της.
Ο Ασλάνης, συνελήφθη τον Ιούνιο του 2009 για πολλαπλές κλοπές, διατάχθηκε να φυλακιστεί εν αναμονή της δίκης που ορίστηκε τον Δεκέμβριο, αφού δεν μπορούσε να πληρώσει € 1,000 εγγύηση. Η ελληνική κρίση χρέους μόλις άρχιζε. Η τοπική φυλακή στη βόρεια Ελλάδα ήταν γεμάτη, και κατέληξε στα άθλια αστυνομικά κρατητήρια.
Ο Ασλάνης είπε ότι είχε περίπου 35 συγκρατούμενους. Τα κρεβάτια πήγαιναν σύμφωνα με την ιεραρχία: Όποιος ήταν εκεί περισσότερο, έπαιρνε την επόμενη ελεύθερη κουκέτα, εκτός εάν ένας νέος κρατούμενος ήταν άρρωστος ή ηλικιωμένος
'Ήταν πολύ άσχημα εκεί. Ήμουν ξανά μέσα για κάποιες άλλες περιπτώσεις, αλλά αυτό το μέρος ... δεν υπάρχει εξαερισμός, υπάρχει βρωμιά ... δεν υπάρχει υγιεινή. Τι να σου πω ... Αν δεν το ζήσεις αυτό, δεν μπορείς να ξέρεις", είπε ο Ασλάνης στο AP, ο οποίος τελικά δικάστηκε και καταδικάστηκε, εκτίοντας την ποινή του σε δύο φυλακές, μέχρι που αποφυλακίσθηκε τον Ιανουάριο του 2011.
Η δική του απόφαση είναι μια από τις τελευταίες μιας σειρά αποφάσεων που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την Ελλάδα στις οποίες το κράτος έχει διαταχθεί να πληρώσει δεκάδες χιλιάδες ευρώ σε δεκάδες ενάγοντες. Στις 12 Δεκεμβρίου, το δικαστήριο επιδίκασε € 8.500 ως αποζημίωση για τον Βασίλη Κανάκη, έναν 51χρονο που εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης για διακίνηση ναρκωτικών, για τις συνθήκες στις φυλακές της Λάρισας στην κεντρική Ελλάδα από τον Ιούλιο 2009 έως τον Μάρτιο 2011.
Τα αστυνομικά κρατητήρια αποτελούν επίσης ένα πρόβλημα ασφάλειας, επειδή δεν διαθέτουν τους ισχυρούς εξωτερικούς τοίχους των πραγματικών φυλακών. Μια εμπιστευτική έκθεση της αστυνομίας που κατέχει το AP σχετικά με τα αστυνομικά κρατητήρια στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, την Θεσσαλονίκη, προειδοποιεί για τον «άμεσο κίνδυνο απόδρασης» ο οποίος οφείλεται σε ένα συνδυασμό συνωστισμού, υποστελέχωσης και χαμηλής ασφάλειας. Η οκτασέλιδη έκθεση του Οκτωβρίου από τον προϊστάμενο της μονάδας, δίνει λεπτομέρειες για τις άθλιες συνθήκες υπό τις οποίες 15-20 άνδρες στοιβάζονται σε κελιά με εννέα κουκέτες, με μικρά παράθυρα, όπου παραμένουν εκεί όλο το εικοσιτετράωρο για μήνες.
«Η ασφάλεια της κράτησης ... τίθεται σε κίνδυνο από το ενδεχόμενο ανταρσίας ή εξέγερση των κρατουμένων, με απρόβλεπτες συνέπειες, λόγω των συνθηκών διαβίωσής τους», ανέφερε το έγγραφο.
Ο επικεφαλής του εφετείου Θεσσαλονίκης έγραψε μια έντονα διατυπωμένη επιστολή προς τον υπουργό Δικαιοσύνης στις αρχές Νοεμβρίου, με την οποία κατήγγειλε ότι οι συνθήκες στο κέντρο "δεν εξασφαλίζουν το ελάχιστο όριο αξιοπρεπούς διαβίωσης".
"Ντράπηκα, κύριε Υπουργέ, για το ελληνικό κράτος και για κάθε έναν από εμάς ξεχωριστά", έγραφε στην επιστολή ο Παναγής Γιαννάκης η οποία ελήφθη από το AP. Σημείωσε ότι οι κρατούμενοι κρατούνταν "χωρίς κανένα διαχωρισμό μεταξύ νεαρών και ενηλίκων, υπόπτων και κατάδικων, ναρκομανών, δραστών οικονομικών εγκλημάτων και εγκλημάτων ιδιαίτερης βάσης".
"Αυτό που είναι απάνθρωπο και εντελώς απαράδεκτο", δήλωσε ο Γιαννάκης, "είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι ... δεν βγαίνουν καθόλου έξω στην αυλή για πέντε ή έξι μήνες, πράγμα που σημαίνει ότι για το σύνολο της κράτησης, δεν βλέπουν ποτέ τον ήλιο".
Ένα δικαστήριο στην βορειοδυτική πόλη της Ηγουμενίτσας προχώρησε ακόμη περισσότερο, αποφασίζοντας το περασμένο έτος ότι οι 15 μετανάστες δικαιολογηνένα απέδρασαν από τον εγκλεισμό της αστυνομίας επειδή οι συνθήκες ήταν "άθλιες και άκρως επικίνδυνες για τον άνθρωπο".
Οι άνδρες είχαν περάσει μεταξύ 9 και 45 ημέρες σε ένα κελί 15 τετραγωνικών μέτρων όπου κρατούνταν 30 κρατούμενοι, που μοιράζονταν μια ενιαία χημική τουαλέτα και έπρεπε να κοιμούνται με βάρδιες. Το κελί δεν είχε καθαριστεί, και οι άνδρες δεν είχαν νερό για να πλένονται. Πολλοί υπέφεραν από "ψείρες, ψύλλους, ψωρίαση, τύφο, δερματικές διαταραχές και άλλες μεταδοτικές ή μη μεταδοτικές ασθένειες", αναφέρεουν τα έγγραφα του δικαστηρίου.
Οι φυλακές στην Ελλάδα έχουν γίνει τα κρυφά θύματα της οικονομικής κρίσης, που λίγο ενδιαφέρουν τις χιλιάδες οικογένειες που αγωνίζονται έξω. Η τιμή για τα δισεκατομμύρια ευρώ των δανείων έκτακτης ανάγκης από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι μια δρακόντεια λιτότητα.
Ο ελληνικός προϋπολογισμός για τις φυλακές έχει μειωθεί από € 136 εκατομμύρια το 2009 σε περίπου € 111 εκατομμύρια το τρέχον έτος, δήλωσε το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Για να συγκρίνουμε, η Ολλανδία, με ένα παρόμοιο αριθμό κρατουμένων - 12.110 πέρυσι - είχε ετήσιο προϋπολογισμό για τις φυλακές περίπου 2 δις € για το 2012, σύμφωνα Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία της ολλανδικής κυβέρνησης.
Την ίδια στιγμή, περίπου 300 δεσμοφύλακες που συνταξιοδοτήθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών δεν αντικαταστάθηκαν, μια μείωση περίπου 15%, δήλωσε ο Καραγκούνης. "Αυτό αφήνει περίπου 1.500 εσωτερικά φύλακες για 33 σωφρονιστικά ιδρύματα της χώρας, σύμφωνα με το σωματείο των φρουρών των φυλακών".
Με τους αριθμούς του προσωπικού να συρρικνώνονται, οι κρατούμενοι στη μεγαλύτερη φυλακή της Ελλάδας, τον Κορυδαλλό, ξεπερνούν σε αριθμό τους φρουρούς κατά 250-1 σε κάποιες βάρδιες. Στις 13 Δεκεμβρίου, το σωματείο είπε ότι επτά κρατούμενοι επιτέθηκαν σε έναν φρουρό που προσπαθούσε να κλείσει τον χώρο άσκησης της φυλακής. Λιγότερο από δύο μήνες νωρίτερα, ένας τρόφιμος μαχαίρωσε έναν άλλο φρουρό τρεις φορές με ένα αυτοσχέδιο μαχαίρι και τον τραυμάτισε σοβαρά. Ένας άλλος φρουρός μαχαιρώθηκε στην πλάτη το περασμένο έτος ενώ προσπαθούσε να διαλύσει έναν καβγά μεταξύ κρατουμένων.
Το ετοιμόρροπο σύστημα δέχεται ακόμη μεγαλύτερη πίεση καθώς οι δικηγόροι και οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι η κατάχρηση της προφυλάκισης, έχει γίνει ο κανόνας και όχι η εξαίρεση, και επιβάλλονται μακράν οι σκληρότερες ποινές, σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Ενώ κατά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο οι κρατούμενοι εκτίουν ποινές από 20 χρόνια ή περισσότερο κατά 3% με στοιχεία του 2011, στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ήταν 37,7%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι πρέπει να αξιοποιηθούν περισσότερο οι αγροτικές φυλακές όπου οι τρόφιμοι χαμηλού κινδύνου καλλιεργούν και προετοιμάζονται για τη ζωή μετά την αποφυλάκιση, οι μόνες φυλακές που λειτουργούν σε πολύ χαμηλότερα νούμερα της χωρητικότητάς τους.
Ωστόσο, αντι για αυτό, η κυβέρνηση αποφάσισε το Νοέμβριο να μετατρέψει μεγάλα τμήματα των αγροτικών φυλακών της σε κανονικές φυλακές για να βοηθήσει στην ανακούφιση του υπερπληθυσμού άλλων. Η κυβέρνηση είπε επίσης ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος θα γίνει μέσα από ένα νόμο που ψηφίστηκε τον Οκτώβριο, που επιτρέπει σε ορισμένους τροφίμους να κυκλοφορούν ηλεκτρονική σήμανση, η πρώτη φορά, για μια χώρα όπου οι εναλλακτικές ποινές φυλάκισης δεν εφαρμόζονται σχεδόν ποτέ.
Ο Γιώργος Χατζηνάσιος ναρκομανής σε αποκατάσταση, έχει περάσει συνολικά έξι χρόνια σε πέντε φυλακές για αδίκημα περί ναρκωτικών και την κλοπές περί ναρκωτικών. Η χειρότερη, είπε, ήταν ο Κορυδαλλός, τεχνικά μια φυλακή προφυλάκισης για όσους είναι εν αναμονή δίκης. Την 1η Νοεμβρίου, το τμήμα των ανδρών ξεπέρασε το 265% της χωρητικότητας, με 2.127 κρατουμένους με επίσημη χωρητικότητα τους 800, όπως δείχνουν οι στατιστικές του σωφρονιστικού συστήματος.
"Το χειμώνα, όταν τα παράθυρα είναι κλειστά, δεν μπορείς να αναπνεύσεις", είπε ο Χατζηνάσιος.
Άλλοι τέσσερεις πρώην τρόφιμοι του Κορυδαλλού περιέγραψαν τα άθλια κελιά με χώρο ίσα για να σταθείς.
"Είναι μια σάπια φυλακή, ένα σάπιο κτίριο όπου τίποτα δεν λειτουργεί πια", δήλωσε ο Μαριάνθη Πατσέλη, μια 47χρονη με διάφορες καταδικαστικές αποφάσεις για ναρκωτικά. "Τα υδραυλικά δεν λειτουργούν, η αποχέτευση δεν λειτουργεί, η θέρμανση δεν λειτουργεί, τίποτα δεν λειτουργεί".
"Μιλάμε για βασικές ανθρώπινες συνθήκες. Αυτές δεν υπάρχουν στον Κορυδαλλό, επειδή δεν υπάρχει χώρος".
ΑΝΑΡΤΗΘΗΚΕ 29-12-2013 από directNEWS.gr πηγή: lefteria-news.blogspot