Δύο χιλιάδες χρόνια πριν, ο Βεζούβιος κατέστρεψε την Πομπηία. Σήμερα, ένα μεγαλύτερο, πολύ πιο επικίνδυνο ηφαίστειο κρύβεται στην άλλη πλευρά της Νάπολης. Αν εκραγεί, το ηφαίστειο Campi Flegrei, θα μπορούσε να εξαφανίσει κάθε μορφή ζωής στην Ευρώπη.
Η καλντέρα Campi Flegrei είναι ένα υπερ - ηφαίστειο. Αν και δεν υπάρχει πουθενά κάποιος ηφαιστειακός κώνος, κρυμμένο κάτω από το φαινομενικά γαλήνιο τοπίο βρίσκεται ένα ηφαίστειο με τεράστια δύναμη. Μια νέα έκρηξη εδώ, θα ήταν πολύ πιθανό να οδηγήσει στη δημιουργία ενός ακόμη ηφαιστειακού κώνου, όπως στο Βεζούβιο.
Το χειρότερο σενάριο ωστόσο, θα μπορούσε να περιλαμβάνει το σβήσιμο μεγάλου μέρους της ζωής στην Ευρώπη. Σε αυτό το ενδεχόμενο, η επιφάνεια της Γης θα φούσκωνε και θα ράγιζε, ενώ μια σειρά από μικρές εκρήξεις θα έκανε το τεσσάρων μιλίων επίπεδο δάπεδο της καλντέρας να καταρρεύσει στη μεγαλύτερη δεξαμενή μάγματος.
Η τελευταία φορά που το έδαφος υποχώρησε με αυτόν τον τρόπο, 39.000 χρόνια πριν, όταν σχηματίστηκε η καλντέρα, δημιουργήθηκαν τα βράχια στα οποία στέκεται τώρα η πόλη Sorrento.
Αν το ίδιο είδος έκρηξης συνέβαινε σήμερα, αυτό το μέρος της Ιταλίας θα μπορούσε να πάψει να υπάρχει, ενώ τα σύννεφα στάχτης θα έσβηναν τον Ήλιο και θα έριχναν τη θερμοκρασία της Γης. Η ζωή στην Ευρώπη όπως την ξέρουμε θα τελείωνε. Θα χάναμε τα ζώα, τις καλλιέργειες μας και τα τρία τέταρτα των φυτικών ειδών μας, βυθίζοντάς μας σε μια νέα σκοτεινή εποχή ταραχών, πείνας και διαρκούς χειμώνα.
Τώρα, μια διεθνής ομάδα θέλει να τρυπήσει μέσα στο εσωτερικό της καλντέρας για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα γιατί ένα τμήμα της έχει αυξηθεί κατά 3 μέτρα από το 1969. Η περιοχή που βρίσκεται στο επίκεντρο του φουσκώματος, έχει δει ολόκληρους δρόμους να καταρρέουν. Η απειλή είναι επικείμενη. Την τελευταία φορά που το έδαφος αυξήθηκε κατ’ αυτόν τον τρόπο (μεταξύ 1430 και 1538), έγινε μια έκρηξη που προκάλεσε το σχηματισμό ενός νέου ηφαιστείου.
"Κλειδί" για το συγκεκριμένο εγχείρημα, είναι ο Βρετανός ηφαιστειολόγος Chris Kilburn, από το University College του Λονδίνου, ο οποίος έζησε στη Νάπολη 20 χρόνια. «Αυτή τη στιγμή μπορούμε κάλλιστα να βρισκόμαστε μπροστά σε άλλη μία περίοδο ανύψωσης», λέει. «Εάν γίνει όπως και πριν, θα μπορούσαμε να περιμένουμε άλλα 60 χρόνια αναταραχής και πιθανών σεισμών και εκρήξεων».
Το έργο του Kilburn και των άλλων επιστημόνων μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας για το λαό της Νάπολης - και την υπόλοιπη Ευρώπη -, προκειμένου να αποφευχθεί ένα νέο σενάριο παρόμοιο με αυτό της Πομπηίας.
Ωστόσο, παρά τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης, ο δήμαρχος της Νάπολης σταμάτησε το έργο. Η γεώτρηση επρόκειτο να ξεκινήσει αυτό το μήνα στο χώρο του παλιού μύλου χάλυβα στο Bagnoli, στο ανατολικό τμήμα της καλντέρας, αλλά σταμάτησε μετά από τις δημόσιες αιτιάσεις ενός τοπικού επιστήμονα, ο οποίος προειδοποίησε ότι η γεώτρηση θα μπορούσε να προκαλέσει από μόνη της μια έκρηξη ικανή να καταστρέψει ολόκληρη την πόλη.
Πρέπει λοιπόν να ανησυχούν οι κάτοικοι της περιοχής;
Ο Giuseppe De Natale, ο ηφαιστειολόγος που διευθύνει το έργο της γεώτρησης, λέει: «Υπάρχει πάντα η πιθανότητα περαιτέρω εκρήξεων κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Το πρόβλημα είναι ότι οι Ναπολιτάνοι έχουν συνείδηση του Βεζούβιου, αλλά λίγοι από αυτούς που ζουν σε αυτή την περιοχή γνωρίζουν την καλντέρα ή ότι όλο αυτό το τμήμα γης είναι ηφαιστειογενές. Ο Βεζούβιος είναι μικρός σε σύγκριση με την καλντέρα, και κατά τη γνώμη μου, η καλντέρα αποτελεί μεγαλύτερο κίνδυνο. Ο Βεζούβιος περιβάλλεται από πολλούς ανθρώπους, αλλά δεν συγκρίνεται ούτε κατά διάνοια με την πυκνότητα του πληθυσμού της Νάπολης».
Ο Benedetto De Vivo, ο επιστήμονας του οποίου η μη σύμφωνη γνώμη έχει βάλει στοπ στο σχέδιο της γεώτρησης, δήλωσε: «Η γεώτρηση θα μπορούσε να προκαλέσει μία μεγάλη έκρηξη εξαιτίας των πολύ επικίνδυνων υγρών που χρησιμοποιεί και θα μπορούσε να προκαλέσει και σεισμούς μικρής έκτασης. Αυτό έχει ήδη συμβεί σε άλλα παρόμοια έργα σε άλλα μέρη του κόσμου».
